Badania PET-CT w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia lub prywatnie Warszawa
(Pozytonowa tomografia emisyjna połączona z tomografią komputerową)
Badanie PET (pozytronowa tomografia emisyjna) to nowoczesne, mało inwazyjne, kompleksowe badanie obrazowe całego ciała, pozwalające na wykrycie zmian charakteryzujących się zaburzonym metabolizmem tkankowym. Badania PET dają możliwość oceny rozległości i stopnia zaawansowania procesu chorobowego w organizmie, są wykorzystywane przede wszystkim w diagnostyce i monitorowaniu leczenia schorzeń onkologicznych, neurologicznych i kardiologicznych.
Badania radiologiczne TK (tomografia komputerowa, z jęz. angielskiego computed tomography, CT) dostarczają z kolei precyzyjnych obrazowych informacji anatomicznych.
Połączenie obu urządzeń razem daje urządzenie hybrydowe PET-CT pozwalające na nałożenie (fuzję) obrazów anatomicznych z tomografii komputerowej z obrazami metabolizmu tkankowego z badania PET. W efekcie badanie PET-CT dostarcza cennych informacji o zaburzeniach metabolicznych i ich nasileniu w obrębie chorych tkanek z precyzyjną lokalizacją zmian.
• Pacjentom nie powinny towarzyszyć dzieci i kobiety w ciąży.
• W przypadku konieczności wykonania badania u kobiety karmiącej należy przewidzieć przerwę w karmieniu piersią przez dwie doby po badaniu.
Przygotowanie do badania PET:
- Przed badaniem przez co najmniej 6 godzin Pacjent powinien pozostać na czczo. Bez ograniczeń można pić wodę niegazowaną lub herbatę bez cukru. Nie należy spożywać słodyczy.
- Wskazane jest przyniesienie ze sobą 1 litra wody niegazowanej.
- Pacjent powinien unikać intensywnych wysiłków fizycznych w dniu poprzedzającym badanie.
- Leki, które pacjent przyjmuje na stałe powinien przyjąć tak jak zwykle.
- Pacjenci z klaustrofobią powinni skontaktować się z pracownią PET-CT.
- Strój Pacjenta nie powinien zawierać elementów metalowych (klamry, paski, guziki, ozdoby) i powinien chronić przed utratą ciepła (temperatura ma wpływ na wynik badania PET-CT).
- Czas pobytu w placówce wynosi od 2 do 3 godzin (badanie wykonywane jest po 60 minutach od momentu dożylnego podania znacznika i trwa około 20-30 minut)
- Pacjent proszony jest o zabranie ze sobą wyników badań obrazowych, z elektronicznymi zapisami obrazów na płytach CD lub DVD i kart informacyjnych.
- Wyznaczony termin i godzina badania są czasem zgłoszenia się Pacjenta do rejestracji.
- Punktualne zgłoszenie się na badanie jest bardzo ważne – z uwagi na krótki czas półtrwania izotopu, badania są ściśle zaplanowane.
Uwaga:
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, badania PET-CT wykonywane są na podstawie skierowania lekarskiego.
W placówce Nukleomed istnieje możliwość umówienia wizyty konsultacyjnej dla oceny wskazań do badania.
Przebieg badania PET:
– Rejestracja pacjenta
– Wywiad medyczny (Gabinet Konsultacyjny w Pracowni PET-CT)
– Badanie poziomu glukozy we krwi (Punkt Podań w Pracowni PET-CT)
– Podanie dożylne znacznika izotopowego ([18F]-FDG lub [18F]-cholina).
– Oczekiwanie przez ok 60 min. na badanie w wyciszonym pomieszczeniu, w pozycji leżącej, możliwie bez podejmowania wysiłków fizycznych, poza korzystaniem z wydzielonej toalety.
– Po 15 min. od podania znacznika i leżeniu w tym czasie bez ruchu, wskazane jest picie wody niegazowanej, nie można spożywać posiłków.
– Zapis badania – wykonywany pomiędzy 1–2 godz. od podania znacznika. Rejestracja obrazów w pozycji leżącej na plecach zajmuje ok 20-30 min.
– Cała procedura trwa około 2-3 godzin.
Zalecenia po badaniu PET:
- pić większe ilości płynów celem wypłukania znacznika z organizmu,
- unikać ścisłego kontaktu z małymi dziećmi i kobietami w ciąży w dniu i następnego dnia po badaniu (np. nie przytulać, spać w oddzielnym łóżku)
Informacje dodatkowe
Badania PET-CT są szczególnie istotne w diagnostyce schorzeń nowotworowych, w których szybkie i precyzyjne określenie rodzaju i zasięgu zmian decyduje o dalszym leczeniu pacjenta.
Nowotwór złośliwy to choroba, w której zachodzą ciągłe, niekontrolowane przez mechanizmy obronne organizmu, podziały i namnażanie się komórek nowotworowych. Aby się szybko dzielić komórki te, w większości przypadków, potrzebują glukozy jako materiału, z którego pozyskują energię do dalszej ekspansji. Podając pacjentowi znakowaną izotopem promieniotwórczym fluoru-18 glukozę (znacznik [18F]-FDG) możemy z użyciem aparatury PET-CT określić te miejsca w organizmie, w których metabolizm glukozy jest nieprawidłowo wzmożony. Umożliwia to bardzo wczesne wykrycie i dokładne określenie lokalizacji zmian.
Badanie PET-CT z [18F]-FDG jest szczególnie przydatne i coraz szerzej wykorzystywane w diagnostyce i w monitorowaniu przebiegu takich schorzeń jak: chłoniaki, nowotwory płuca, czerniak, rak piersi, rak jajnika, rak macicy, rak przełyku, rak jelita grubego, rak trzustki, rak jądra, raki głowy i szyi, nowotwory tkanki kostnej i mięśniowej. Najważniejszym elementem szybkiej diagnostyki onkologicznej jest zobrazowanie zmian na takim etapie, na którym możliwe jest zastosowanie skutecznej metody leczenia. Badanie PET daje możliwość nie tylko wykrycia lub potwierdzenia ogniska pierwotnego nowotworu, ale przede wszystkim pozwala określić stopień zaawansowania choroby. Badanie PET-CT jest bardzo przydatne w określeniu zakresu radioterapii, a u pacjentów już leczonych onkologicznie pozwala monitorować skuteczność leczenia i wcześnie określić czy nie doszło do wznowy nowotworu.
Należy pamiętać, że zwiększony wychwyt FDG wykazują komórki nowotworowe, ale również i zapalne. Stwierdzenie zmian nie jest więc jednoznaczne z diagnozą. Tę określa zawsze lekarz specjalista w oparciu o wywiad, badanie pacjenta i wszystkie badania dodatkowe, w których badanie PET-CT jest ważnym, ale tylko jednym z elementów analizy stanu pacjenta.
U pacjentów z rakiem prostaty badanie PET-CT ma szczególne znaczenie u osób kwalifikowanych do zabiegu operacyjnego i do radioterapii oraz u pacjentów po usunięciu prostaty, podejrzanych o wznowę. Badanie PET-CT przeprowadza się wówczas ze znacznikiem specyficznym dla zmian nowotworowych prostaty – znakowaną fluorem F-18 choliną ([18F]-cholina).
Poza schorzeniami onkologicznymi badania PET mają zastosowanie, w schorzeniach neurologicznych – w diagnostyce choroby Alzheimera i w diagnostyce padaczki oraz w poszukiwaniu ognisk zapalnych u pacjentów z gorączką o niejasnej etiologii. Badania PET-CT serca są wykorzystywane u pacjentów z chorobą niedokrwienną mięśnia sercowego oraz w diagnostyce powikłań sercowych u pacjentów w przebiegu sarkoidozy.
W badaniach PET najczęściej wykorzystywanym znacznikiem izotopowym jest fluor F-18. Znacznik ten charakteryzuje się krótkim okresem półtrwania (T1/2= 110 minut), wydala się z moczem, jest bezpieczny, a napromieniowanie pacjenta niewielkie. Należy zaznaczyć, że w procedurze PET-CT badanie tomograficzne wykonuje się z użyciem znacznie niższej dawki promieniowania niż w tomografii komputerowej w badaniach radiologicznych.
