Scyntygrafia receptorów somatostatynowych SRS Warszawa
Scyntygrafia receptorów somatostatynowych
(SRS, scyntygrafia receptorowa, scyntygrafia z oktreotydem, diagnostyka izotopowa guzów neuroendokrynnych, scyntygrafia guzów NET)
Scyntygrafia receptorów somatostatynowych (SRS) jest to badanie obrazowe pozwalające na ocenę stopnia zaawansowania guzów neuroendokrynnych (NET), detekcję ewentualnych zmian przerzutowych i/lub wczesne wykrycie wznowy nowotworu.
Scyntygrafia SRS jest obecnie standardowym badaniem diagnostycznym w określaniu stopnia zaawansowania guzów NET, niezwykle ważnym zarówno przy wyborze optymalnego sposobu leczenia (zabieg operacyjny, leczenie hormonalne, chemioterapia, leczenie izotopowe) jak i w monitorowaniu przebiegu terapii. Badanie to jest niezbędne u pacjentów z nowotworami NET, u których planowana jest terapia radioizotopowa z użyciem znakowanych analogów somatostatyny.
W scyntygrafii receptorowej wykorzystuje się znacznik izotopowy (radiofarmaceutyk) znakowany izotopem technetu-99m (Tc99m). Znacznik ten charakteryzuje się niską energią promieniowania gamma i krótkim okresem półtrwania (około 6 godzin) jest zatem całkowicie bezpieczny, a napromieniowanie pacjenta wskutek badania niewielkie, mniejsze niż przy wielu tradycyjnych procedurach radiologicznych (jak np. tomografia komputerowa jamy brzusznej). Scyntygrafia SRS może być wykonywana w każdym wieku i wielokrotnie powtarzana (zgodnie z zaleceniami klinicznymi).
Komórki nowotworów neuroendokrynnych wykazują na swej powierzchni obecność różnych typów receptorów somatostatynowych (wyróżnia się pięć podtypów receptorów SST1, SST2, SST3, SST4, SST5), spośród których najczęściej występują receptory podtypów: 2 i 5. Stosowane obecne znaczniki (analogi somatostatyny znakowane Tc99m, takie jak: Tektreotyd, HYNIC-TATE, Neo-SPECT) łączą się z tymi receptorami, przez co w obrazie scyntygraficznym (całego ciała i SPECT) możliwa jest detekcja nawet niewielkich zmian pierwotnych i przerzutowych. Scyntygrafia receptorowa jest również bardzo przydatna we wczesnym wykrywaniu wznowy nowotworu.
Przygotowanie do scyntygrafii receptorów somatostatynowych:
-
Przed scyntygrafią SRS wskazane jest odstawienie leków z grupy analogów somatostatyny:
- długodziałające preparaty (Sandostatin LAR, Somatuline Autogel) - 5 tygodni przed badaniem
- krótkodziałające preparaty (Sandostatin, Somatostatin-Eumedica) - co najmniej 48 godzin przed badaniem -
Wskazane jest opróżnienie jelit z treści kałowej przed badaniem:
- na badanie należy zgłosić się na czczo (co najmniej 6 godzin bez posiłku)
- w dniu poprzedzającym badanie - zalecana dieta lekkostrawna i zwiększenie ilość przyjmowanych płynów
- na 2-3 dni przed badaniem - wskazane wykluczenie z diety owoców pestkowych (śliwki, winogrona, wiśnie, czereśnie itp.)
- w dniu przed badaniem - zalecany środek przeczyszczający; dostępne są m.in. następujące preparaty na receptę - Fortrans, Moviprep, Citrafleet, Eziclen (receptę wypisuje lekarz kierujący na badanie i/lub lekarz rodzinny) -
W dniu zgłoszenia się na badanie należy koniecznie dostarczyć dokumentację medyczną wszystkich wykonanych wcześniej badań:
- wyniki badań oznaczeń z krwi, karty informacyjne z leczenia szpitalnego, rozpoznanie histopatologiczne
- wyniki badań obrazowych:
• tomografii komputerowej (TK) i/lub rezonansu magnetycznego (MR) z elektronicznymi zapisami obrazów na płytach CD lub DVD,
• ultrasonografii (USG)
• pozytonowej tomografii emisyjnej (PET)
W celu dokładnej oceny lokalizacji zmian i właściwej interpretacji badania scyntygraficznego w pracowni dokonywana jest komputerowa fuzja obrazów TK/MR i scyntygrafii SPECT.
Przebieg scyntygrafii receptorów somatostatynowych:
-
W trakcie rejestracji prosimy o przekazanie do wglądu wyników wcześniej wykonanych badań obrazowych, w tym płytek CD i/lub DVD z zapisem elektronicznym ostatnio wykonanej tomografii komputerowej.
Pacjent ma podawany dożylnie znacznik izotopowy (99mTc-Tektrotyd).
Zapis badania scyntygraficznego wykonywany jest pomiędzy 1 – 4 godziną od podania znacznika. W tym czasie możliwe jest picie wody, nie można przyjmować posiłku.
Rejestracji obrazów dokonuje się w pozycji leżącej na plecach.
W pierwszej kolejności rejestrowany jest obraz całego ciała (tzw. whole body scan), co zajmuje około 20-30 minut, a następnie wykonywane są badania SPECT dwóch lub trzech okolic (np. klatki piersiowej i jamy brzusznej), po około 20 minut/SPECT, w zależności od lokalizacji i typu diagnozowanej zmiany.
Zalecenia po scyntygrafii receptorów somatostatynowych:
- unikać kontaktu z małymi dziećmi i kobietami w ciąży,
- pić większe ilości płynów celem wypłukania znacznika z organizmu,